یادداشت/ مریم ارشدی

«رسانه» چگونه می‌تواند مهندس پیاده‌سازی گفتمان «هویت‌بخشی» به زنان شود؟

کد خبر: ۲۲۷۴۸۷
تاریخ انتشار: ۲۹ بهمن ۱۳۹۵ - ۱۱:۵۴ - 17February 2017

نوک پیکان حمله غرب به سمت نقش تربیتی زنگروه حماسه و جهاد دفاع پرس- «مریم ارشدی» مدیر روابط عمومی و بین الملل سازمان نشر آثار و ارزش‌های مشارکت زنان در دفاع مقدس در یادداشت اختصاصی خود که در اختیار خبرگزاری دفاع‌مقدس قرار داده، به نقش زن و خانواده در رسانه پرداخته است، که در ادامه می‌خوانید:

وجود فضای رسانه‌های متکثر و متنوع مکتوب و غیرمکتوب، دنیای اطلاعات را در عصر حاضر دچار دگرگونی‌های عمده‌ای کرده است. شیوه تعامل و دادوستدهای رسانه‌ای به ویژه رسانه‌ها و ابزارهای مجهز به پردازشگر دیجیتال امروزه به عنوان یک معلم پویا در مسیر نضج و پیشرفت حوزه‌های دانشگاهی و غیر دانشگاهی قرار گرفته است.

هر موضوع و حوزه‌ای که بخواهد در متن تغییرات و نظرات رسانه‌ای، فضایی برای عرضه بیابد؛ باید واجد ویژگی‌ها و رئوس عملکردی باشد که بتواند در میان هزاران موضوعی متعارض و غیر متعارض، جلوه‌گر شود.

موضوع زنان و خانواده نیز یکی از این موضوعات است که هم به جهت فراگیری مخاطبان و هم از نظر ویژگی‌های محوری مورد توجه اندیشمندان و حتی رهبران دینی قرار گرفته به طوری که مقام معظم رهبری موضوع زنان و خانواده را مسئله درجه اول کشور تلقی می‌کنند. براین اساس؛ ویژگی‌های موضوعی زنان سرفصل‌های مناسبی در فعالیت‌های رسانه‌ای یافته است، اما مسئله اینجاست این موضوع مهم که اتفاقا انگیزه‌ها و علایق نیز برای بسط‌ و گسترش رسانه‌ای آن وجود دارد، چگونه می‌تواند بر محمل اصلی خویش قرار گیرد و فضایی برای انتقال درست و اصولی بیابد؟

با اندک تأملی می‌توان وجوه مختلف موضوع زن و خانواده در رسانه را دریافت. با توجه به نقش و سلیقه دولت‌ها حتی در کشور ما این مسئله با شیوه‌های متفاوت متجلی می‌شود. گاهی این موضوع صرفا به عنوان یک موضوع سیاسی مورد بررسی قرار گرفته، گاه در هیئت یک مطالبه اجتماعی و در برخی موارد به عنوان یک موضوع فرهنگی اولویت حضور رسانه‌ای خویش را یافته است، اما باید بررسی کرد اگر بخواهیم این موضوع را در مسند اصلی خویش، رسانه‌ای سازیم، اولویت‌های ما چیست؟ نقاط قوت و ضعف ما کدام است؟ با چه تهدیدها و فرصت‌هایی در این راستا روبرو هستیم؟

اگر بخواهیم به موضوع زن و خانواده تخصصی‌تر نگاه کنیم و به عنوان مثال وارد یک بخش از این موضوع شویم؛ کار ما مهمتر هم خواهد بود. بهتر است این پیشنهاد را عملی‌تر پیش ببریم. به عنوان مثال برای گسترش نقش واقعی زنان در بسط و نشر ارزش‌های دینی و ملی، اولویت‌های رسانه‌ای ما کدام است؟ به چه دلیل این حضور رسانه‌ای اولویت دارد و چگونه می‌توان به اهداف تعیین شده، رسید؟

زن همواره مظهر و آینه‌ی انعکاس دهنده بزرگی و جلال خداست بنابر این ماهیتها با تبلیغ عجین است. نمادهای قرار داده شده در این هویت زنانه محمل مناسبی برای رشد و نشر ارزش‌های واقعی انسانی تلقی می‌شود؛ باید به این باور برسیم که نحوه پیاده‌سازی گفتمان دینی و ارزش‌گذاری به نقش تربیتی زنان در جامعه؛ بدست رسانه است و رسانه واجد ویژگی‌هایی ذاتی مهم است که اقتدار انعکاس این ویژگی را دارد.

براساس آنچه نظام فرهنگی ما برآن بنا نهاده شده می توان دریافت که رهبران دینی و سیاسی ما بر این موضوع تاکید دارند که زنان در صلاح و فساد جامعه نقش اساسی دارند. چنانچه امام راحل عظیم الشأن طراز نقش تربیتی زنان را کتاب آسمانی اسلام قرار داده و می فرمایند: »قرآن كريم انسان ­ساز است و زنان نيز انسان ساز.«

بدیهی است اگر این هویت در جایگاه اصلی خویش و آن‌گونه که هست مورد شناسایی قرار گیرد به تعمیق باورهای واقعی کمک می کند، اما هر کجا از مسیر اصلی زن فاصله گرفته شده انحرافات اساسی در حوزه‌های دیگر نیز پدیدار گشته و سلامت جامعه انسانی در عرصه‌های مختلف دچار خلل می‌شود.

لذا اولویت اول ما در فعالیت‌های رسانه‌ای به خصوص برای تعمیق و گسترش نقش زنان در نشر ارزش‌های دینی و ملی باید شناخت واقعی حقوق و مسئولیت‌های زن و به ویژه معرفی امتیازات زن در جامعه اسلامی باشد. در حقیقت رسانه می‌تواند مهندس پیاده سازی و جریان سازی گفتمانی این هویت والا باشد.

آنچه امروز می تواند یک تهدید و یا فرصت در حوزه زنان، خانواده ها با رسانه به شمار ‌آید، نحوه بهره‌مندی از ظرفیت ارزشمند رسانه و همچنین توجه به رویکردهای گوناگون این استعداد پراهمیت است. تهدید از آن جهت که متاسفانه گاه با اعمال برخی سلیقه‌های سیاسی و فرهنگی راه را بیراهه رفته‌ایم و این فرصت شایان توجه یا به فراموشی سپرده شده یا ابزار جامعه سکولار می‌شود و فرصت از آن جهت که مسئولین و مردم در جامعه اسلامی با شناخت مبتنی بر واقعیت و نگاه به آرمان‌ها، متناسب با فطرت بشری در مسیر درست از رسانه ها و مخصوصا رسانه های دیجیتال بهره‌ برده و در ارائه محتواهای جذاب آن را به خدمت می گیرند.

به یقین، نقطه عزیمت ما در بسط و گسترش حضور زن در عرصه نشر ارزش‌ها در شناخت هویت واقعی زن نهفته است. این شاهراه و شاغول فعالیت‌های رسانه‌ای در حوزه زنان و خانواده است. راهی که گهگاهی ما نه خوب شناخته‌ایم و نه تلاشی برای شناخت آن کرده‌ایم.

امروز دنیای اطلاعات از طریق رسانه و ارتباطات در نقطه اوج فعالیت خویش قرار دارد و در حقیقت رسانه های دیجیتال به جهت ویژگیهایی همچون سرعت و وسعت دامنه انتشار، بستر نشر آسان، تنوع و حجم بالای محتوا، جذابیت و تعاملی بودن محصولات، بدون مرز بودن اطلاعات و ارتباطات، کم هزینه بودن تولید و دسترسی سریع، طیف وسیع و متنوع مخاطبان و ... ملاقات عمومی شهروندان جهان تلقی می‌شوند و می‌توانند هنجارهای اجتماعی را تقویت و یا تضعیف نمایند، پس می‌بایست با درایت و بصیرت در این مسیر گام برداشت.

برای اینکه بتوانیم نقش زن و خانواده را در این حوزه برجسته و اثرگذار سازیم، باید هم در موقعیت شناسی و هم در واقع‌بینی و آرمان گرایی متبحر شویم.

نکته پر اهمیت تر آن است که تصویر کینه توزانه رسانه های غربی از زن مسلمان، ناشی از ترس و وحشت آنان از نقش فعال زنان در نظام دهی جامعه اسلامی است. قطعا احساس خطر غرب از ناحیه مسلمانان به زمینه های ارزشی نقش تربیتی زنان باز می‌گردد، به طوری که نوک پیکان حمله غرب به سمت این قلب پاک و روحانی نشانه رفته است. آنچه که مورد هجوم رسانه‌های غربی می باشد، دقیقا همین فطرت بی‌آلایش زنان مسلمان است که به واسطه حفظ ارزشهای متعالی دینی، همچون دژی مستحکم در برابر ارزشهای سخیف و نفسانی غرب قد علم کرده و با حضور اثرگذار خود، در برابر جنگ نرم دشمن همچون دوران دفاع مقدس مقاومت می کند و افراد خانواده را نیز در این میدان بسیج می‌کنند تا کمترین خللی به اسلام عزیز وارد نشود.

در نتیجه تنها زمانی می‌توان به اهداف و در نهایت چشم‌انداز تدوین شده در حوزه پیشرفت و نشر جایگاه و نقش زنان در بسط ارزش‌های دینی و ملی امید بست که جامعه زنان خود این فضا را بشناسند و به آنچه که شایسته آن‌هاست اجازه حضور درست، مناسب و موثر در فضای رسانه‌ای را بدهند.

انتهای پیام/ 131

نظر شما
پربیننده ها
آخرین اخبار