به گزارش خبرنگار دفاعی امنیتی دفاع پرس، افزایش دقت در اصابت و انهدام اهداف استراتژیک یکی از مهمترین علل نوآوری در صنعت نظامی توسط ابرقدرتهاست، از این رو شاهد ساخت انواع بمبهای هوشمند با تجهیزات راداری و هدایت شونده در چند دهه اخیر بودهایم.
عدم اثرگذاری مناسب بمبهای معمولی و استفاده گسترده از آنها برای انهدام اهداف، و دستیابی به هدف با هزینه های گزاف و ریسک بالا به جهت تعدد بکارگیری هواپیماهای جنگی برای پرتاب بمبهای غیرهوشمند، ارتشهای جهان را بر ساخت انواع بمبهای هوشمند جهت انهدام اهدافی چون مراکز نظامی، تاسیسات ارتباطی، زاغههای مهمات، باندهای فرودگاهی، تاسیسات نیروگاهی و مراکز نظامی امنیتی ترغیب کرد، که در ذیل نمونههایی را توضیح میدهیم.
کشور آمریکا که بعد از جنگ جهانی دوم، خود را به عنوان یکی از قطب های قدرت نظامی جهان مطرح کرده است و همواره برای دستیابی به اهداف و منافع خود از کاربرد سنگین ترین تسلیحات با ضریب تخریبی فزاینده استفاده نموده است، در حوزه استفاده از بمب های هوشمند و لیزری و از بین بردن مخالفان و برقراری نظم سیاسی مورد نظر خود نیز اقدام به ساخت انواع مهمی از این نوع بمب ها نموده است و در جریان منازعات نظامی همچون جنگ ویتنام، عراق و افغانستان نیز از این تسلیحات استفاده و آنها رامورد تست عملیاتی قرار داده است.
سابقه ساخت بمبهای لیزری و انواع آن در ارتش آمریکا
کلمه pave اختصاری از جمله تجهیزات الکترونیکی است
که بمب را به سمت هدف خود هدایت میکند. کلمه pave همچنین برای هواپیماها
یا بالگردهایی که قادرند خط لیزر را روی هدف تشکیل دهند تا بمب لیزر بتواند
به دنبال این خط پرواز کند و به هدف برخورد نماید، به کار میرود. برای
مثال به هواپیماهای هرکولس یا بالگردهای hh-60 نیز pavk hawk میگویند.
برای اولین بار بمبهای لیزری در سال 1964 در ایالت تگزاس آمریکا ساخته شد، هر چند این پروژه با کمبود بودجه لازم مواجه شد، ولی در نهایت در سال 1965 بمب mk-117 ساخته و در سال 1968 برای اولین بار در جنگ ویتنام به کار گرفته شد.
این بمب آخرین و پیشرفتهترین بمب لیزری است که علاوه بر کیت لیزر مجهز به GPS هم بوده و همانند یک بمب JDAM عمل میکند. این بمب که در حال حاضر به صورت گستردهای در هواپیماهای آمریکایی استفاده میشود، علاوه بر قدرت هدف گیری بسیار دقیق قادر است اهداف متحرک را نیز منهدم کند.
نحوه عملکرد بمب لیزرییک بمب لیزری در قسمت هدایتگر خود از بخشهای زیر تشکیل شده است. در سر جنگی بمب لیزری یک چشم نیمه فعال به نام sal وجود دارد که حساس به خطر ایجاد شده لیزر است.
مرکز رایانه کنترل (ccg): این مرکز تجزیه و تحلیل اطلاعات دریافتی از چشم را انجام میدهد.
باتری بمب: در این قسمت برق مورد نیاز برای کارکرد بخشهای مختلف تامین میشود.
بخش هوای فشرده از نیتروژن که با دریافت دستور مرکز رایانه، کار تغییر زاویه بالچهها را برای تغییر مسیر بمب انجام میدهد.
بالچههای قابل تغییر (کانارد) در جلوی بمب و بالچههای ثابت برای حفظ ثبات بمب، در عقب نصب هستند. طریقه عملکرد این است که چشم بمب خط لیزر را تشخیص داده، اطلاعات آن را به مرکز رایانه منتقل میکند. مرکز رایانه دستورات لازم را برای تغییر جهت بالچهها صادر کرده و در نهایت مسیر بمب به سمت خط لیزر تشکیل شده روی هدف تغییر پیدا میکند.
معرفی برخی از انواع بمب های لیزری آمریکایی
PAVEWAY 1,2 دو مدلهای اولیه بمبهای لیزری هستند. مدل شماره 2 از نظر سطح عملکرد چشم الکترونیکی برتریهایی نسبت به مدل 1 دارد. هر دو مدل 1 و 2 از سامانه کنترل و هدایت معروف به بنگ بنگ استفاده میکند.
PAVEWAY,3 این نوع بمبهای لیزری دارای چشم بسیار پیچیدهتر نسبت به مدلهای 1 و 2 بوده و میتواند مسافت بیشتری را پس از پرتاب از هواپیما پرواز کند. ولی مشکل این کیتها قیمت بالای آنها است که بمبهای مدل 3 را برای استفاده در اهداف بسیار مهم محدود میکند. بنابراین ملاحظات در نیروی هوایی آمریکا سعی شد از این کیت گرانقیمت در بمبهای mk-84 و تبدیل آنها به Blu-109 استفاده شود.
ارتش آمریکا در اجرای آخرین طرحهای بهینه سازی، بمبهای لیزری روش هدایت دو گانه را روی این بمبها نصب کرد. با این روش بمب لیزری علاوه بر به کارگیری هدایت لیزری خود با استفاده از GPS نصب شده بر روی آن همانند یک بمب jdam عمل خواهد کرد. این طرح علاوه بر ایجاد این امکان که بمب بتواند در همه شرایط آب و هوایی خود را دقیقا پیدا کند، این امکان را نیز ایجاد میکند که بمب بتواند اهداف متحرک را نیز مورد اصابت قرار دهد. این ابتکارات جدید در بمبهای لیزری در کارخانه لاکهید مارتین صورت میگیرد.
GBU-39
250
پوند معادل 113 کیلوگرم وزن دارد و در دسته های 4 تایی به وسیله BRV-61/A زیر
هواپیما نصب می شود. هرکدام ازاین دسته ها می توانند به جای یک بمب 2 هزار پوندی
زیر هواپیما نصب شوند. نوع اول این بمب که GBU-39 نام دارد، دارای سامانه
هدایتگر GPS است و با
کمک سامانه Ins خود می تواند اهداف ثابت
را مورد هدف قرار دهد. براساس این گزارش میزان خطای این بمب بین 5 تا 8 متر است.
نوع دوم این بمب که GBU-40 نام دارد، غیر از GPS از سامانه
حرارتیاب THERMA/SEEKER هم استفاده می کند و قادر است اهدافی مانند
تانک و نفربر را نیز در حین حرکت مورد اصابت قرار دهد.
انتهای پیام/ 221