گذری بر نقش «جهاد سازندگی» استان یزد در دفاع مقدس

جهاد سازندگی استان یزد همگام با دیگر جهادها، مرکزی را جهت جمع‌آوری کمک‌های مردمی و نیروهای مهندسی و انواع فعالیت‌ها تشکیل داد که نقش بسیار ارزشمند و چشمگیری را در دفاع مقدس برجای گذاشت.
کد خبر: ۲۴۳۷۵۹
تاریخ انتشار: ۲۷ خرداد ۱۳۹۶ - ۱۰:۱۳ - 17June 2017
به گزارش دفاع پرس از یزد، در سال 1357 دیوار حکومت پهلوی شکست و رژیم طاغوت فرو ریخت. در هزار و چهارصدمین سال میلاد رسول گرامی اسلام (ص) و مطابق با چهاردهمین قرن تولد نور، چهاردهمین کنگره طاق کسری بر زمین افتاد.

خمینی، بت‌شکن تاریخ، پس از شکست بت دوران و فرو ریختن دیوار بلند پلیدی‌ها، به آن سوی کاخ‌ها نگریست و کوخ‌های ویران را به یاران خود نشان داد، که با هم در آباد کردن آن بکوشند.

جهاد برای ساختن و آباد کردن شکل گرفت و نفس قدسی پیر مرشد، آن را «جهادسازندگی» نامید و همه اقشار از زن و مرد، پیر و جوان، دانشجو و مهندس و شهری و روستایی، همه را دعوت به این جهاد نمود.

همین سبب بود که در مرکز ثقل نشان نوشتیم «همه با هم جهادسازندگی» و کتیبه آن را متبرک نمودیم با «قل انما اعظکم بواحده ان تقوموا لله» و از آن روز کوشش شکل گرفت تا ایرانی آباد داشته باشیم.

پانزده ماه از عمر جهادسازندگی گذشت و آبادانی روستاهای ویران بر جای مانده از رژیم پهلوی ثمره کار جهادگران بود، همگام این جهادسازندگی و آبادانی کشور، شیطان بزرگ وسوسه کرد و در کردستان غائله آفرید و جهادگران از جان گذشته در بینا بین خشم دشمن داخلی و خارجی کوشیدند و جان دادند تا پرچم اسلام در فراز کوهسارهای کشور برافراشته باشد.

در آخرین روزهای شهریور 59 رژیم بعثی عراق در پی تشنجات فراوانی که در مزرهای کشور ایجاد کرده بود، حمله ددمنشانه خود را به کشور امام زمان (عج) شروع کرد و جنگ تمام عیاری بر پا شد.

در توطئه جنگ تحمیلی این نهاد مقدس سنگر مقاومت منادیان نور علیه ظلمت گردید و با تلاش جانانه خویش در حمایت از دلاوران کفرستیز اسلام غیر ممکن‌هایی را ممکن گردانید که حماسه‌های فراموش نشدنی آن در تاریخ خونبار جنگ تحمیلی به یادگار مانده است.

گذری بر نقش جهاد سازندگی استان یزد در دفاع مقدس 

جهادگران جهادسازندگی و جنگ تحمیلی

جهادگران جهادسازندگی همگام با سایر اقشار جامعه حضور مؤثر و نقش کلیدی و تعیین‌کننده در هشت سال دفاع مقدس از خود به نمایش گذاشته، مبارزات، دلاوریها و ایثارگری‌های جهادگران جهاد سازندگی در جبهه‌های نور و حضور همیشگی در خطوط مقدم جبهه برای احداث خاکریز و ساخت سنگر و طرح پل‌های بزرگ و مؤثری چون خیبر و بعثت نشان از ارائه خدمات مؤثر و کلیدی این رزمندگان در طول هشت سال دفاع مقدس را در ژرفای خود دارد.

این حضور پر شور سبب شد امام راحل و بنیان‌گذار جمهوری اسلامی در فرمایش خود به جهادگر جهادسازندگی لقب سنگرساز بی‌سنگر را اعطا فرمایند و قاطعانه بیان کنند، در دوران دفاع مقدس نقش جهادسازندگی کمتر از بسیج و سپاه نبوده و نیست.

«جهادسازندگی استان یزد» همگام با دیگر جهادها، مرکزی را جهت جمع‌آوری کمک‌های مردمی و نیروهای مهندسی و انواع فعالیت‌های پیش‌بینی شده و نشده تشکیل داد که نقش بسیار ارزشمند و چشمگیری را در دفاع مقدس برجای گذاشت.

گذری بر نقش جهاد سازندگی استان یزد در دفاع مقدس 

عمده‌ترین فعالیت‌های ستاد پشتیبانی جنگ جهاد یزد

* جمع‌آوری و ارسال کمک‌های مردمی به مناطق جنگی

* اعزام نیروهای متخصص و ماهر جهت امور مهندسی

* اعزام کمپرسی‌های مردمی

* آموزش نیروهای مردمی و علاقه‌مند به دستگاه‌های سنگین راه‌سازی

* خیاط‌خانه

* جمع‌آوری کمک‌های صنوف استان

گذری بر نقش جهاد سازندگی استان یزد در دفاع مقدس 

معاونت نیروی انسانی

یکی از مهمترین فعالیت‌های ستاد، تأمین نیروی انسانی مورد نیاز جبهه‌ها بود. با توجه به این مهم معاونت نیروی انسانی در این ستاد تشکیل شد و تأمین نیروی انسانی جبهه‌ها و رسیدگی و پیگیری امور نیروی انسانی در تمام ابعاد رفاهی و معنوی را بر عهده گرفت و شعبی را نیز در شهرستان‌ها تشکیل داد تا بتواند نیازهای نیروی انسانی جبهه را در پشت جبهه فراهم نماید. جهادسازندگی با شناخت منابع نیروی انسانی عظیم در شهرستان‌ها و روستاها برای هدایت و سازماندهی نیروهای عملیاتی (تخصصی مهندسی و ...) وارد عمل شد و سازمان بخشیدن در کلیه امور جنگ به منظور نیروی انسانی، گردان انصار و قرارگاه‌ها بخش‌های مختلفی در درون آن واحد تشکیل گردید و هر یک به نوبه خود در امور جذب، سازماندهی، اعزام نیرو، حمایت از خانواده محترم رزمندگان و حفظ نیرو، وظایفی را عهده‌دار شدند.

از نظر این ستاد نیروهای مؤثر در جبهه‌های جنگ به دو بخش اعضای رسمی و قراردادی و مردمی تقسیم می‌شد. جهادسازندگی امر جذب و سازماندهی این نیروها که کار چندان آسانی هم نبود بر عهده داشت تا نیروهای سلحشور مردمی و عاشق امام و انقلاب که فعالیت واقعی‌شان حول نیروهای بسیجی و به عبارتی مردمی بود تا بتوانند در جبهه‌ها حضور یافته و کار مؤثری را انجام دهند.

واحد اعزام نیرو

در واحد اعزام نیروی انسانی گروه‌های مختلف با وظایف مشخص نسبت به اعزام افراد به مناطق جنگی اقدام می‌نمودند که به آن اشاره می‌شود.

* جذب و سازماندهی

* اعزام نیرو

* گزینش و ارزشیابی

* پرسنلی

* حمایت از رزمندگان ( بخش انصار)

در زمینه تأمین نیروی انسانی فنی، ستادی مرکب از نمایندگان ولی فقیه و امام جمعه، استانداری و جهادسازندگی طی جلساتی مستمر با اتحادیه‌ها و تشکل‌های مختلف صنفی چون مکانیک و تعمیرکار وسایط نقلیه سبک و سنگین، آهنگر، باطری‌ساز، بنا، خباز، شیرینی‌پز، آرایشگر و ... به سازماندهی اصناف پرداخت و به موجب آن امکان اعزام گروه‌های صنفی مورد وصف در دوره‌های حداقل 15 روزه به مناطق جنگی غرب و جنوب فراهم گردید که جمعی از آنها در ایستگاه‌های صلواتی مستقر گردیده و تعداد دیگری نیز به تناسب تخصص و مهارت خود در یگان‌های نظامی و مهندسی رزمی تا خط مقدم به ارائه خدمات فنی همت گماردند.

گذری بر نقش جهاد سازندگی استان یزد در دفاع مقدس 

واحد امور مشمولین

گستردگی کار جهاد در عرصه دفاع مقدس و نیاز بیشتر به نیروهای ماهر و متخصص باعث گردید تا مسئولین امر در ستاد مرکزی، طرحی را به وزارت خانه جهاد ارائه دهند تا بر اساس آن سهمیه‌ای از نیروهای مشمول خدمت، به جهادسازندگی تخصیص داده شود.

این طرح با مساعدت ستاد فرماندهی کل قوا روبرو شد و آن دسته از افرادی که قبلاً با جهاد همکاری داشتند مشمول طرح قرار گرفتند.

در همین راستا جهادسازندگی استان یزد از مشمولیت خدمت که دارای تخصص در امور مهندسی، ماشین‌آلات و راه‌سازی بودند را از طریق ستاد پشتیبانی جنگ جهاد استان به عنوان سهمیه مورد پذیرش قرار داده و بخشی نیز به صورت متمرکز انجام می‌گرفت.

قابل ذکر است که نیروها همان کسانی بودند که قبل از فرا رسیدن سن مشمولیت، به عنوان عضو رسمی یا قراردادی در جهادسازندگی در سطح کشور همکاری داشته و عموماً به اصول و فنون کار جهاد آشنایی داشتند. البته اولویت انتخاب با نیروهایی بود که قبلاً از طریق ستاد پشتیبانی جنگ جهاد به مناطق جنگی اعزام شده بودند. در همین رابطه نیروهایی نیز خارج از این چارچوب، با مدارک تحصیلی بالا و انگیزه کاری بالا، به منظور مرتفع کردن خلأ مدیریتی تخصصی در بخش‌های مختلف جذب می‌شدند.

بدین ترتیب، امور پرسنلی مشمولین، مأموریت جذب و گزینش و تشکیل پرونده و مراحل صدور دفترچه آماده به خدمت و اعزام و همچنین پیگیری صدور کارت پایان خدمت از طریق حوزه‌های نظام وظیفه و نیز پیگیری امور درمانی، حقوقی و غیره مشمولین را به عهده داشت.

ملاک گزینش نیرو در دو ویژگی داشتن تخصص و مهارت‌های ویژه در امور مهندسی و ماشین‌آلات راه‌سازی و داشتن تعهد و روحیه ایثارگری خلاصه می‌شد.

واحد اعزام کمپرسی

احساس مسئولیت در مقابل حفظ انقلاب اسلامی در اقشار مختلف مردم لزوم حمایت همه‌جانبه مردمی ایجاب می‌کرد که همزمان با حضور نیروهای رزمی در میادین جنگ، تمامی توان و قدرت مردمی به عنوان پشتوانه اصلی جنگ مطرح و سازماندهی کرد.

با توجه به این مهم و با در نظر گرفتن پیچیدگی‌های جنگ، ضرورت تشکیل واحد اعزام کمپرسی به عنوان یک قدرت مهندسی و تدارکاتی احساس شد و توجه مدیران پشتیبانی و مهندسی جنگ استان را به خود جلب کرد. در نتیجه به همت ایثارگران و یاران حضرت امام در جهادسازندگی این مهم تشکیل گردید.

روند اجرا و نحوه اعزام

پس از اعلام نیاز جبهه‌ها از طریق صدا و سیما ابتدا از کمپرسی‌داران ثبت نام به عمل می‌آمد که برای این کار داشتن مدارکی چون گواهینامه، کارت ماشین، عکس و تکمیل فرم ثبت نام ضروری بود و سپس کارت نوبت اعزام، به راننده یا مالک داده می‌شد تا ضمن آگاهی از اعزام، تردد آنها از نظر مأمورین پلیس را نیز بلامانع تلقی گردد.

با فرا رسیدن نوبت کمپرسی به مدت 15 روز در سال، در قبال دریافت حقوق و لوام یدکی به مناطق جنگی غرب و جنوب اعزام با هماهنگی که صورت می‌گرفت تحت امر و یا در پشتیبانی یگان‌های قرار گرفته و پس از خاتمه مأموریت به مرکز استان مراجعت و برگ تسویه حساب دریافت می‌نمودند.

عملکرد کمپرسی‌داران استان یزد در طول دوران دفاع مقدس، بویژه در امر راهسازی و امور مهندسی جنگ بسیار درخشان بوده و باعث موفقیت‌های زیادی در پیشبرد اهداف جنگ شده است و در این راستا، واحد اعزام کمپرسی ستاد پشتیبانی جنگ جهادسازندگی استان افتخار دارد که در این رسالت خطیر به خوبی انجام وظیفه نموده و تعداد 3806 دستگاه کمپرسی را با مأموریت 15 روز به مناطق جنگی اعزام داشته است.

گذری بر نقش جهاد سازندگی استان یزد در دفاع مقدس 

واحد فرهنگی و تبلیغات

در راستای تقویت روحی و معنوی رزمندگان اسلام در جبهه‌های جنگ، امور فرهنگی و تبلیغی جهاد بنا به دستور، فعالیتش را در یگان‌های مهندسی رزمی، چه در جبهه و چه در پشت جبهه آغاز نمود.

این فعالیت‌ها در ابعاد مختلفی صورت می‌گرفت که به اجمال توضیح خواهیم داد:

* توزیع روزنامه‌ها، مجلات، جزوات علمی و فرهنگی و پاکت‌نامه بین رزمندگان

* تهیه تابلوهای تبلیغاتی

* تهیه فیلم و عکس

* تشکیل کلاس‌های عقیدتی و آموزشی در پایگاه‌های جهادگران

* نمایش فیلم‌های ویدیویی و پروژکتوری و اجرای نمایش در پایگاه‌ها

* اعزام مبلغ و روحانی به مناطق جنگی

* برگزاری نمایشگاه‌های کتاب در مناطق جنگی

گذری بر نقش جهاد سازندگی استان یزد در دفاع مقدس 

آماری از فعالیت‌های فرهنگی هنری ستاد پشتیبانی مهندسی جهاد یزد در دوران دفاع مقدس

* اعزام مبلغ (روحانی): 432 نفر

* ارسال کتاب و نشریه: بیش از 140 هزار نسخه

* نمایش فیلم 900 مورد

* تابلو نویسی و دیوار نویسی: 2 هزار و 800 مورد

* فیلمبرداری و مصاحبه: 120 ساعت

* تهیه عکس و از مناطق جنگی: 300 حلقه

* اجرای مراسم مذهبی غیر از نماز جماعت: 300 جلسه

گذری بر نقش جهاد سازندگی استان یزد در دفاع مقدس 

فعالیت جهادگران در گروه مهندسی

فعالیت جهادگران در گروه مهندسی شامل بخش‌های مختلفی بود که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

* بخش راهسازی و احداث خاکریز

هر پروژه مهندسی راهسازی یا خاکریز سازی، یک فرمانده نیاز داشت. فرماندهان افراد مجرب و متخصصی بودند که یا در دانشگاه‌های سراسر کشور دانش آموخته یا با حضور مداوم در جبهه‌های نبرد، از فناوری خاص مهندسی جبهه آگاه شده بودند.

علاوه برفرماندهان، هر گروه راه‌سازی یا خاکریزسازی، بی.سیم.چی، مکانیک، راننده ماشین‌های سنگین، راه‌سازی یا خاکریزسازی، راننده ماشین‌آلات نیمه سنگین، کمک راننده، کنترل‌چی جاده و غیره نیاز داشت.

* بخش پل‌سازی

پل‌ها در جبهه‌های مختلف ساختار و تخصص ویژه‌ای را می‌طلبیدند، اما آنچه در ساخت هر پل مشترک بود حرفه‌های مهندس طراح پل، مسئول یا فرمانده مجری طرح، نیروهای فعال در کارگاه‌های ساخت قطعات پل، نیروی یگان دریایی، رانندگان ماشین‌آلات سنگین حمل بار و غیره بود.

* بخش سنگرسازی

در این بخش که اغلب فعالیت آن در کارگاه‌های سنگرسازی انجام می‌شد مشاغل طراحی انواع سنگرها، جوشکار، پرچ کار، رانندگان ماشین‌های سنگین حمل بار و راهسازی و غیره بود.

* بخش معادن

شناسایی معادن شن و ماسه در مناطق مختلف برای بهره‌وری فعالیت‌های گوناگون در راهسازی و ساخت اسکله انجام می‌گرفت. معادن سنگ، شن، ماسه برای ساخت جاده و پل، نزدیک یا داخل جبهه‌ها بودند، زیرا حمل شن، ماسه و سنگ به مکان اجرای پروژه، وقت‌گیر بود و عموماً مهندسی جنگ باید در فرصتی کوتاه پروژه را تحویل نیروهای رزمی می‌داد.

جهادگران برای استخراج معادن، گاهی مجبور به انفجار می‌شدند و این خطر آگاهی دشمن به محل کار جهادگران را چندین برابر می‌کرد. بخش استخراج معادن نیز شهدایی به آب و خاک این کشور هدیه کرده است.

* بخش سایت‌سازی ( جایگاه رادار)

یک‌سال از حمله عراق به ایران نگذشته بود که نیاز به ساختار سایت رادار موشکی در جبهه‌ها احساس شد که برای ساخت یک سایت نیروهایی چون مسئول ساخت، آرماتور‌بندها، جوشکاران، رانندگان ماشین‌های سنگین راهسازی و... فعالیت داشتند.

* بخش آبی

یکی از بخش‌های مهم مهندسی جنگ، بخش آب بود که تقریباً در تمام جبهه‌ها نیاز به متخصصان آن احساس می‌شد. گستردگی فعالیت‌های این بخش سبب شده بود در مقابل مهندسی خاک، مهندسی آب نیز در جبهه‌ها حضور پیدا کند.

جابجایی 2 میلیارد مترمکعب آب در این بخش مسئله‌ای است که اقدامات گوناگونی اعم از پژوهش و تحقیق فیزیکی و شیمیایی تا مکانیکی و پمپاژ آب را در بر می‌گیرد.

افرادی که در این بخش فعالیت می‌کردند عبارت بودند از مسئول پمپاژ آب، مکانیک، رانندگان سبک و نیمه سنگین حمل بار، یگان دریایی، اعم از قایق‌های تدارکاتی، شناسایی، رانندگان بخش ماشین‌آلات سنگین، باتلاق‌رو و ... .

*بخش برف روبی

در جبهه‌های سردسیر غرب گروه‌های برف‌روب حضور داشتند. این بخش با پاک کردن جاده‌ها از برف، حرکت نیروهای نظامی را در این مناطق تسهیل می‌بخشیدند. رانندگان ماشین‌آلات سنگین راه‌سازی و برف‌روب‌ها عمده فعالیت در این بخش ر ا بر عهده داشتند. علاوه بر آنها کنترل‌چی جاده نیاز بود که با علامت دادن به لودر، بلدوزر یا گریدر، از پرت شدن ماشین‌ها به ته دره جلوگیری می‌کرد.

همچنین مرکز تحقیقات جنگ جهاد، توانسته بود نمونه‌ای از ماشین‌های سبک را مونتاژ کند که به جای چرخ، زنجیرهایی مشابه تانک داشت و می‌توانست در منطقه برفی و یخی حرکت کند. دستگاه برف‌خور نیز در سال‌های پایانی جنگ به منطقه آورده شد.

در اینجا لازم می‌دانیم از جهادگر شهید «سید جواد بخشایش» یاد کنیم. این شهید عالیقدر از جمله رانندگان ماشین‌آلات سنگین بود که در تاریخ 67/4/3 در منطقه جزیره مجنون هنگام حمل جابجایی مهمات به خط مقدم، به فیض شهادت نایل آمد.

گذری بر نقش جهاد سازندگی استان یزد در دفاع مقدس 

احداث پادگان آموزشی شهید صدوقی

با این ابلاغ «نظر به اینکه نظام جمهوری اسلامی ایران، یک نظام کاملا مردمی است، بدیهی است که اداره و پشتیبانی جنگ تحمیلی هشت ساله نیز به عنوان یک تکلیف بر عهده اقشار مختلف کشورمان بود و نقش بنیانگذار نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران حضرت امام خمینی (ره) در بسیج نیروهای مردمی و حضور در جبهه‌های نبرد، بسیار تعیین کننده بود. در همین راستا کلیه ستادهای پشتیبانی و مهندسی جنگ جهادسازندگی استان‌ها به عنوان زیرمجموعه‌های ستاد مرکزی پشتیبانی جنگ جهاد، مأموریت یافتند با توجه به استعداد و توان رزمی هر استان، نیروهای بسیجی داوطلب آموزش را شناسایی و ثبت نام و به 6 مرکز آموزش که در 6 استان کشور راه‌اندازی شده بود معرفی نمایند».

لذا ستاد پشتیبانی و مهندسی جنگ جهادسازندگی استان یزد نیز ماموریت یافت نسبت به شناسایی توان بالقوه استان، از جمله رانندگان با تجربه ماشین‌آلات راه‌سازی و مهندسی و بسیج امکانات مردمی و دولتی، با توجه به نیاز دفاع مقدس و جبهه‌های جنگ، اقدام به راه‌اندازی یک قرارگاه آموزشی نماید.

پس از تأسیس اردوگاه آموزشی ماشین‌آلات سنگین مهندسی و راه‌سازی به نام «پادگان آموزشی شهید صدوقی» که در تاریخ 65/4/21 افتتاح شد از نیروهای واجد شرایط ثبت نام به عمل آمده و طی 15 دوره آموزشی، به مدت 26 ماه، یعنی تا 67/6/21 اجرای مأموریت نمود.

لازم به ذکر است، از جمله تعهداتی که از هر کارآموز گرفته می‌شد حضور داوطلبانه حداقل 6 ماه در مناطق جبهه و جنگ بود.

آموزش‌هایی که نیروهای داوطلب حضور در جبهه می‌دیدند

اپراتوری بیل مکانیکی، تعمیر قایق، رانندگی لودر، رانندگی بلدوزر، رانندگی غلطک، سرویس و نگهداری ماشین‌های راه‌سازی به همراه آموزش فنی، رانندگی گریدر، اپراتور جرثقیل و غیره.

درهر پایان هر دوره آموزشی از کارآموزان آزمون به عمل آمد و در صورت موفقیت به آنها گواهینامه اعطا می‌شد و سپس به جبهه اعزام می‌شدند. این قرارگاه موفق شد در مدت فوق، مجموعاً 516 نفر را در رشته‌های راننده لودر 201 نفر، راننده بلدوزر 170 نفر، راننده گریدر 61 نفر و آموزش رانندگی پایه یک 84 تحت تعلیم آموزش‌های لازم قرار داد.

قبل از تأسیس پادگان فوق بنا به ضرورت و نیاز جبهه‌ها، یک گروه 20 نفری از جوانان میبد و اردکان در منطقه خضرآباد توسط آقای محمدرضا کاظمی و سید امیر طباطبایی آموزش‌های لازم مهندسی را دیده و به منطقه مهران اعزام گردیدند. تجربه حاصل این اقدام در شکل‌گیری پادگان آموزشی بسیار مؤثر بود.
 
گذری بر نقش جهاد سازندگی استان یزد در دفاع مقدس 

اسامی تعدادی از کادر آموزشی پادگان شهید صدوقی

مرحوم علی عبدالحسین‌زاده : مسئول پادگان

سید امیر طباطبایی: مسئول ماشین‌آلات

محمود ابهت: مدیر داخلی

سید حسن سالاری: تدارکات

عباسعلی صادقیان: مربی بلدوزر

حاج حسن دهقان اشکذری: روابط عمومی

محمدحسین زابلی: مدیر داخلی ـ حسابدار

حاج علی غفاریان (کوهی): مربی بلدوزر

محمد زکی‌زاده: مربی لودر

حاج محمود عابدینی: مسئول ماشین‌آلات

محمود طالبی‌پور: خدمات داخلی

علی‌محمد رفیعی: تدارکات

حسن ابهت: مربی بلدوزر

مهدی دهقان‌پور: مربی لودر

حسن همتی: مربی بلدوزر

حسن جوکار: مربی پایه یک

اصغر ابراهیمی: آموزش نظامی

انتهای پیام/

نظر شما
پربیننده ها