ماهیت ائتلاف آمریکایی – منطقه‌ای برای رویارویی با «داعش» در سوریه

به گزارش خبرنگار بین الملل خبرگزاری دفاع پرس، هنگامیکه «عبد الله بن عبد العزیز»، پادشاه عربستان از بیم و هراسهای خود درباره «داعش» و اینکه این گروه تکفیری تروریستی تا یک ماه دیگر پای به اروپا و تا دو ماه دیگر به آمریکا نفوذ خواهد کرد و این تصریحات با فتواهای جدید مفتیهای سعودی از جمله شیخ «عبد العزیز آل الشیخ»، مفتی عربستان همراه شد که داعش و «جبهة النصره» را تکفیر و پیوستن به صفوف آنها را تحریم میکرد، کارشناسان امور عربستان سعودی تاکید کردند که خطر داعش پای به عربستان نیز گذاشته است.

هراس عربستان از داعش

خطری که اکنون پادشاه سعودی از داعش یاد میکند، بسیار پیشتر توسط «سید حسن نصرالله»، دبیرکل حزب الله لبنان به آن اشاره و بر آن تاکید شده بود، نگاهی به سخنرانیهای اخیر نصرالله یا مصاحبههایش با روزنامههای معروف منطقه تاکیدی بر این امر است.

به عنوان مثال ایشان در بخشی از مصاحبه خود با روزنامه لبنانی «الاخبار» که در 24 مرداد ماه از رسانههای کشور منتشر شد، تاکید میکند که داعش از نیروها، امکانات و تجیهزات قابل برخوردار است و این مسئله برای همه نگران کننده است و اینکه اکنون وحشتی حقیقی میان کشورهای حاشیه خلیج فارس و عربستان وجود دارد، چراکه این فکر را سالها در میان مردم، در مدارس و اسلوبهای آموزشی تدریس کردند و حالا از اینکه خطر با آنها به مقابله بپردازد و آنها را شکست دهد، بیمناکند و در این بین اگر حزب الله در «القصیر» و «القلمون» نمیجنگید، تحولات اخیر لبنان به «عرسال» محدود نمیشد بلکه (تکفیریها) «بقاع» را تسخیر میکردند و به کوه عکار و سواحل (دریای مدیترانه) میرسیدند و نبرد اصلی در بیروت و مناطق جنوبی لبنان رخ میداد.

همچنین دبیرکل حزب الله لبنان در دیدار با «ولید جنبلاط» رئیس حزب دروزی سوسیالیست ترقیخواه و «سلیمان فرنجیه» رئیس جریان «المرده» لبنان بار دیگر به موضوع داعش پراخته و تاکید میکند که نمیتوان قابلیتی برای تداوم حیات گروه تکفیری «داعش» متصور بود و این طرح دیر یا زود محکوم به شکست است و اینکه این گروه فاقد پایگاه مردمی حقیقی در لبنان است و اینکه طرح داعش، فاقد دیدگاه و افق و قابلیت تداوم در بلند مدت را ندارد، حتی اگر سرنگونی آن مدتی به طول انجامد.

و سرانجام اینکه دبیرکل حزب الله لبنان در سخنرانی 28 خرداد خود که همزمان با تصرف موصل به دست داعش و تخریب اماکن مقدس به دست این گروه تکفیری ایراد کرد، تاکید کرد که حزب الله برای نبرد با داعش آماده است و اجازه اجازه تخریب مقدسات در شهرهای نجف، کربلا و سامرا در عراق را نمیدهد.

وی همچنین سوالاتی پیرامون نقش برخی از کشورهای حوزه خلیج فارس و منطقه در قبال رخدادهای عراق و طرفی که از رخدادهای عراق سود میبرد، مطرح کرده و علامت سوالی را درخصوص حقیقت موضع آمریکا در قبال داعش ترسیم و تاکید کرد که اطمینان داشته باشید که سحر بر ساحر بازخواهد گشت.

بنابراین سوالی که در اینجا مطرح میشود، این است که آیا عربستانی که دیگران را به اتخاذ استراتژی فوری علیه داعش دعوت میکند، آیا خود غیر از سخن سرایی اقدامی انجام داده و در قبال این گروه تکفیری استراتژی اتخاذ کرده است، به ویژه پس از تحولات امنیتی عراق که موجب شد، دریابد، داعش دربهایش را میکوبد و همین خطر ریاض را واداشت تا پذیرای «حسین امیر عبد اللهیان»، معاون وزیر خارجه ایران باشد تا پس از بحث و تبادل نظر مفصل با «سعود الفیصل»، وزیر خارجه عربستان راه دمشق را پیش گیرد.

اگر این دیدار و نشست هیچ نتیجهای نیز درپی نداشته باشد، دستکم این رهاورد را به همراه داشت که ریاض دریافت غیرممکن است، بتواند، خللی در نظام سوریه ایجاد کند و اگرچه در این مذاکرات ایده تشکیل نظام فدرالیته یا ایالتی را ارائه داد، اما چون با مخالفت تهران در این امر مواجه شد، این ایده را به سرعت پس گرفت و دلیل آن دریافت خطری بود که از سوی عراق، تاج و تخت آلسعود را تهدید میکرد.

عربستانی که مواضع و تعاملهای قطر و ترکیه به شدت آن را به وحشت انداخته بود، به سرعت روی به تهران آورد که دربهای خود را به رویش با فرستادن امیر عبد اللهیان و سپس اعلام رسانههای ایرانی مبنی بر استقبال تهران از سفر سعود الفیصل به ایران یا سفر همتای ایرانیاش به ریاض گشود.

این اقدام عربستان به باور بسیاری از محافل کهنهکار دیپلماتیک و خبره در امور عربستان بیش از آنکه بیانگر هشدار ریاض در رسیدن خطر داعش به اروپا و به دنبال آن آمریکا باشد، نشان دهنده استغاثه و درخواست کمک ریاض از تهران است و ثابت میکند که ریاض حمله داعش به عربستان را امری حتمی و مرهون زمان میداند.

اما این پایان کار نبود، چراکه خطر داعش واشنگتن را واداشت تا از ریاض و دوحه بخواهد اخلافات خود را کناری نهاده و درپی یافتن راهکاری مشترک برای مبارزه با داعش باشند تا در کنار آن مشاوران شورای امنیت ملی و وزارت دفاع آمریکا سفرهای دورهای خود به کشورهای عربی را آغاز و طی آن با سران سیاسی و امنیتی ونظامی این کشورها درباره اقدام مشترک علیه تروریسم بحث و گفتوگو کنند.

اما نکته مهم و عجیب آن بود که نه عربستان و نه قطر در طرح خود مبنی بر براندازی نظام در سوریه و نابودی این کشور تجدید نظر نکرده و از آن عقب ننشستند، بگونهای که منابع آگاه تاکید میکنند که عربستان و قطر در کنار برخی دیگر از کشورهای منطقه تلاش دارند، با بهرهگیری از پدیده داعش وخونخواری و خونریزی آن، پیش از دستیابی به هر راه حل سیاسی، سوریه را بیش از پیش به سوی نابودی سوق دهند.

در واقع اکنون ثابت شده که شیوخ عرب حوزه خلیج فارس و از جمله قطر و عربستان بیش از «اسرائیل» سودای نابودی سوریه را در سر میپرورانند، سودایی که صهیونیستها از مارس 1977 و سفر «انور سادات»، رئیس جمهوری معدوم مصر به سرزمینهای اشغالی آن را در سر پروراندند و «آنتونی کردسمن»، سیاستمدار و کارشناس کهنهکار آمریکایی در آن زمان نیز به آن اشاره و تاکید کرد که «اسرائیل بیش از آنکه درپی صلح با سوریه باشد، به دنبال وارد آوردن ضربه پیشگیرانه و بازدارنده علیه سوریه است.

از این سخنان گذشته، سوالی که هم اکنون با قدرت خود را مطرح میکند، این است که آیا آمریکا واقعا درپی یکسره کردن کار داعش در منطقه است؟

شاید بتوان به بخشی از پاسخ این سوال در مواضع گرفته شده از سوی ترکیه دست یافت. در اینباره «محمد بکار اوغلو»، از رهبران حزب سعادت تصریح میکند: دیدگاه حاکم بر حزب حاکم «عدالت و توسعه» ترکیه همان دیدگاهی است که در داعش مشاهده میشود و میتوان گفت، دو طرف در برخورد و تعامل تفاوتی با یکدیگر ندارند.

به اعتقاد محمد بکار حزب عدالت و توسعه همانند داعش با سیاستهای اشتباه خود منطقه را به لبه پرتگاه سقوط هدایت کرد و اگر آمریکا در مقابله با داعش جدی بود، به مزدور خود، رجب طیب اردوغان دستور میداد، خرید نفت مسروقه سوریه و عراق از سوی داعش را به ارزانترین قیمت ممکن از داعش متوقف کند و به فعالیت پایگاههای نظامی آموزش تروریستها در خاکش و انتقال تروریستها از سراسر نقاط جهان به سوریه پایان دهد.

این درحالی است که بسیاری از کارشناسان تاکید میکنند، آمریکا تلاش دارد، از طریق طرح مبارزه با داعش بار دیگر وارد عراق و سوریه شود. براساس تاکید این کارشناسان آمریکایی که با خفت و خواری و بدون دست یافتن به نتیجهای دو سال پیش از عراق خارج شد و همچنین با وجود تمام توطئههای تدارک دیده شده طی سه سال و نیم گذشته علیه سوریه جهت براندازی نظام در این کشور، با شکست و ناکامی مواجه شد، هم اکنون از دوازه داعش میتواند، در این دو کشور نفوذ و موجبات اجرای طرحهای خانمان براندازش را فراهم کند. در حالیکه بر هیچ کس پوشیده نیست، داعش چیزی جز ابزاری منطقهای برای پیاده کردن طرحها و استراتژیهای آمریکا در منطقه نیست.
 
 
منابع:
 
- حقیقة المشروع الأمیرکی - الخلیجی - الترکی لمواجهة "داعش" فی سوریة؛ روزنامه الثبات، چاپ لبنان

- سخنان آتشین سید حسن نصرالله درباره تحولات منطقه و عراق: برای نبرد با داعش آمادهایم؛ پایگاه خبری تحلیلی جنوب نیوز

- نصرالله: گر در «القصیر» و «القلمون» نمیجنگیدیم، داعش به سواحل مدیترانه میرسید؛ خبرگزاری فارس، مصاحبه روزنامه الاخبار با دبیرکل حزب الله

- نصرالله: طرح «داعش» محکوم به شکست است؛ خبرگزاری فارس، تحلیل روزنامه السفیر از دیدار دبیرکل حزب الله با ولید جنبلاط و سلیمان فرنجیه

- امریکا تخطط لغزو سوریا والعراق عبر بوابة «داعش»، پایگاه خبری الخبر پرس