اولین تظاهرات مستقل زنان زنجانی علیه رژیم پهلوی/ گزارش مطبوعات از راهپیمایی بانوان چادری

به گزارش گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، به گواهی تاریخ، زنان از جمله اصلی‌ترین نقش‌آفرینان در پیروزی، استقرار و دوام انقلاب اسلامی بوده‌اند. در سال‌های مبارزه با رژیم پهلوی، زنان علاوه بر این‌که دوشادوش مردان در تظاهرات شرکت می‌کردند، مردان و فرزندان خود را نیز برای حضور در صفوف مبارزه ترغیب و تشویق می‌کردند.

این قشر بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیز با تربیت نسلی مصمم که دغدغه اسلام و ایران داشتند، کشور را در برابر تجاوز دشمن یاری کردند. این مادران مقاوم با اهدای شهید در راه انقلاب، نظام جمهوری اسلامی را بیمه کردند.

آنان پس از جنگ تحمیلی نیز نقش تربیتی خویش را به خوبی ایفا کردند. یکی از این مادران فداکار، ام‌الشهید خانم «قمرتاج زینعلی» مادر دانشمند شهید «مجید شهریاری» بود که روز گذشته دعوت حق را لبیک گفت و به فرزند شهیدش پیوست.

ضمن تسلیت به مناسبت درگذشت این بانوی مومنه، به این بهانه مروری خواهیم داشت بر اولین راهپیمایی مستقل بانوان علیه رژیم شاه که در استان زنجان صورت گرفت. آنچه در ادامه می‌خوانید برشی از کتاب «انقلاب اسلامی در زنجان» است که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است.

به گواهی اسناد موجود، اولین تظاهرات مستقل زنان کشور در زنجان صورت گرفته است. این راهپیمایی در روز نهم شهریور ۱۳۵۷ و در پی شهادت احمد مرتضایی یکی از انقلابیون زنجان شکل گرفت. مرتضایی در پنجم شهریور بر اثر اصابت گلوله توسط ماموران رژیم به شهادت رسید.

زنان زنجان روز پنج‌شنبه، نهم شهریور مصادف با ۲۶ رمضان در یک اقدام منحصر به فرد در کشور به صورت مستقل دست به راهپیمایى زدند. روزنامه کیهان گزارش این راهپیمایى را چنین درج کرد: «دختران چادرى زنجان در حالى که عکس‌هاى شهید احمد مرتضایی را در دست داشتند به تظاهرات آرام پرداختند و به طرفدارى از آیت‌الله العظمى خمینى و به مخالفت با دولت شعار دادند... آنان در بیشتر خیابان‌هاى شهر به پیاده‌روى پرداختند و بدون اینکه با دخالت مأموران روبه‌رو شوند به خانه‌هاى خود بازگشتند.»

روزنامه کیهان در همین شماره عکسى از این راهپیمایى به چاپ رساند که در آن گروهى از زنان روزه‌دار در حالى که تقریباً همگى چادرهاى مشکى به سر دارند، دیده مى‌شوند. آنان در چند ردیف پشت سر هم صفى نسبتاً طولانى تشکیل داده و قسمت اعظم خیابان را اشغال کرده‌اند و در کنار تظاهرکنندگان، مردانى دیده مى‌شوند که در پیاده‌رو‌ها مشغول تردد براى امور روزمره هستند.

زیرنویس عکس مذکور چنین است: «تظاهرات آرام زنان در زنجان ـ عصر روز پنج‌شنبه گذشته گروهى از زنان زنجان در یک تظاهرات آرام و وسیع شرکت کردند. پیشاپیش آنان عکسى حرکت داده مى‌شد که مربوط به یکى از کشته‌شدگان حوادث اخیر بود. زن‌ها پلاکاردهایى در دست داشتند که روى آن‌ها خواسته‌هایشان نوشته شده بود.»

به دنبال این تظاهرات، همه روحانیون شهر در جهت همراهی با زنان، نمازهاى جماعت خود را تعطیل و از رفتن به مساجد خوددارى کردند. تظاهرات زنان زنجانی در ۹ شهریور، مقدمه حضور پرقدرت‌تر آنان در صفوف مبارزه بود. آن‌ها روز شنبه ( ۱۱ شهریور) نیز در تظاهرات دیگری حضور به هم رساندند. به گزارش روزنامه اطلاعات در این روز گروهى در حدود چهار هزار نفر در حالى که پلاکاردهایى در دست داشتند در خیابان‌هاى زنجان به تظاهرات آرام و وسیعى پرداختند. تظاهرکنندگان که گروه کثیرى از آن‌ها را زنان و دختران با چادرهاى مشکى تشکیل مى‌دادند، ضمن دادن شعار و فرستادن صلوات از خیابان‌هاى پهلوى، بلوار شاهنشاهى، مولوى، میدان ارک، خیابان فرماندارى، میدان ششم بهمن و خیابان لشگرى عبور کردند.

کیهان نیز خبر این تظاهرات را چنین گزارش کرد: «زنان و دختران زنجان دومین تظاهرات خود را دیروز برگزار کردند. تعداد دختران و زنان شرکت‌کننده در راهپیمایى دیروز به دو هزار نفر مى‌رسید و هزاران تن از جوانان شهر نیز در حالىکه پلاکاردهایى در دست داشتند، دختران و زنان را همراهى مى‌کردند. زنان و دختران تظاهرکننده مسیر کلیه خیابان‌هاى شهر را طى کردند و پس از اجتماع در یکى از مساجد و توقفى کوتاه به خانه‌هاى خود بازگشتند.»

این تظاهرات نقطه آغاز تحرک زنان در انقلاب اسلامی بود. آن‌ها تا پیروزی انقلاب اسلامی صفوف مبارزه را ترک نکردند و پس از پیروزی انقلاب نیز، در همه برهه‌های حساس، حاضر بودند.

انتهای پیام/ 118