غسان کنفانی؛ شهید قلم و کلمه
گروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس _ رسول حسنی؛ «غسان کنفانی» نویسنده آزادی‌خواه فلسطینی با قلم خود به جنگ رژیمی رفت که همه داشته‌های او را وطنش را به تاراج بردند و عاقبت به دست دژخیمان همان رژیم به شهادت رسید.
سرزمین فلسطین را فقط نباید در انتفاضه‌ها و نیروهای مقاومت و سربازان از جان گذشته و عملیات استشهادی دید و خلاصه کرد. این سرزمین مردان بزرگی در هنر و ادبیات دارد که آثارشان به اندازه شلیک موشک و گلوله موثر و چه بسا اثربخش‌تر باشد.
غسان کنفانی یکی از ده‌ها هنرمند و نویسنده‌ای است که قلمش قدم‌های بسیاری را به حرکت درآورده است و چه چیزی بالاتر از این که در جهاد کلمات بتوان دشمن قسم خورده‌ا را زمین‌گیر کرد آنگونه که جز ترور و حذف چاره‌ای نداشته باشند.
کنفانی در سال 1936 در عکا متولد شد و با اشغال فلسطین به لبنان و سپس سوریه مهاجرت کرد. وی از اعضای رهبری جبهه مردمی برای آزادی فلسطین بود و سرانجام به دست نیروهای موساد به تلافی حادثه فرودگاه لود با انفجار بمبی در اتومبیل شخصی‌اش به همراه خواهرزاده‌اش به شهادت رسید و به نمادی و سمبلی از آزادی خواهی تبدیل شد.
از میان آثار گوناگون کنفانی کتاب «بازگشت به حیفا» اثری شگرف، تلخ و تکان دهنده است. این اثر که خود دستمایه ساخت فیلم سینمایی «بازمانده» ساخته زنده‌یاد «سیف‌الله داد» بود نگاهی تراژیک به مسئله فلسطین دارد. هر چقدر نگاه سیف‌الله داد در بازمانده تلطیف شده است نگاه کنفانی غمبار و یاس‌آلود اما محرک است.
کنفانی در رمان بازگشت به حیفا به شرح اشغال و غصب همه فلسطین پرداخته است که جز در میدان جنگ نمی‌توان درباره آن حرف زد. کودک جامانده در خانه دکتر در این رمان به دست یک زوج یهودی لهستانی بزرگ می‌شود. این زوج از یک کودک معصوم مسلمان یک صهیونیست نژادپرست می‌سازند و حالا باید پدر و پسر در میدان نبرد درباره مسئله فلسطین تصمیم بگیرند.
دکتر رمان بازگشت به حیفا از اینکه در جنگی که همه چیز را روشن خواهد کرد حتی اسلحه روی فرزند از دست رفته صهیونیست شده‌اش بگیرد واهمه ندارد. برای او برای کنفانی و همه مردم فلسطین وطن فراتر از خون و فرزند و پیوند است. به همین دلیل ملتی که چنین اندیشه‌ای داشته باشند شکست‌ناپذیر خواهند بود.
نگاه کنفانی به مهاجران یهود هر چند تلطیف شده است و به جبر سیاستمداران نژادپرست خود به فلسطین مهاجرت کرده‌اند اما در نهایت چیزی از گناه جمعی آنها در قتل و غارت و غصب کم نمی‌کند.
خواندن رمان بازگشت به حیفا تا میزان قابل توجهی تفسیری است از حال امروز مردم فلسطین. مردمی که باور دارند مسئله فلسطین با مذاکره و نشست و بیانیه حل نمی‌شود و باید در جبهه جنگ درباره فلسطین تصمیم گرفت. رمان بازگشت به حیفا به صراحت می‌گوید که چرا فلسطین از انجام عملیات طوفان الاقصی ناگزیر بود و چنین حرکت بزرگی را به روشنی تشریح می‌کند.
انتهای پیام/ 161
