«ادبیات دفاع مقدس» گونه‌های ادبی دفاع مقدس را روایت می‌کند

به گزارش خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، کتاب «ادبیات دفاع مقدس» (مباحث نظری و شناخت اجمالی گونه‌های ادبی ) به قلم محمدرضا سنگری یکی از آثاری است که توسط انتشارات بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس به چاپ رسیده و چاپ دوم آن روانه بازار نشر شده است.

آثار ادبی دوره دفاع مقدس شاخصه‌ها و ویژگی‌ها؛ تطبیق و پیوند ادبیات دفاع مقدس با ادبیات کلاسیک، نو و ادبیات جهانی؛ شعر دفاع مقدس؛ شعرکودک و نوجوان دفاع مقدس؛ خاطره؛ ادبیات داستانی؛ ادبیات نمایشی؛ نثر؛ ادبی دفاع مقدس؛ زندگی‌نامه؛ نامه‌ها و وصیت‌نامه‌ها؛ یادداشت‌ها و نامه‌های اسارت (اردوگاهی)؛ ادبیات جبهه، نیایش‌ها و استغفار و عذر تقصیر فهرست مطالب این کتاب است. 

هر انقلاب و جنبش اجتماعی‌ای می‌تواند بر فرهنگ و هنر تأثیر بسزایی بگذارد به حدی که در شاخه‌ها و حوزه‌های مختلف آغازگر تحولات بزرگی باشد. انقلاب اسلامی هم از این قاعده مستثنی نبود و به دنبال خود ادبیات انقلابی را به همراه آورد. هشت سال جنگ میان ایران و عراق که با عنوان دفاع مقدس از آن یاد می‌شود هم از چنین ظرفیتی برخوردار بود و هنرمندان بسیاری تحت لوای «ادبیات دفاع مقدس» به فعالیت خود ادامه دادند.

کتاب پیش رو به تاریخ ادبیات دفاع مقدس که بخش مهمی از ادبیات کشورمان محسوب می‌شود، می‌پردازد و محمدرضا سنگری شما را با انواع گونه‌های ادبی دفاع مقدس و بسیاری از هنرمندانِ این حوزه آشنا می‌کند. هنرمندانی که تا به امروز در این حوزه فعالیت داشته‌اند و نام‌هایی آشنا محسوب می‌شوند که از میان آن‌ها می‌توان به ابراهیم حاتمی‌کیا، سید مهدی شجاعی، محمدرضا عبدالملکیان و... اشاره کرد.

در بخشی از کتاب ادبیات دفاع مقدس (مباحث نظری و شناخت اجمالی گونه‌های ادبی) می‌خوانیم:

جنگ هشت ساله‌ی عراق با ایران و پیامد‌های آن زمینه‌ی نگارش هزاران اثر شده است که در این آثار نویسندگان به موضوعاتی، چون تاریخ عملیات‌ها، گزارش رخدادها، جغرافیای جنگ، بازتاب‌های جهانی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جنگ، نقش مردم، رسانه‌ها، فرماندهان، رزمندگان و سیاستمداران در طول جنگ و همه‌ی مسائل درون و بیرون آن پرداخته‌اند.

در این میان آثاری نیز نگاشته شد که به آن‌ها ادبیات دفاع مقدس می‌گویند. این عنوان به مجموعه آثاری گفته می‌شود که ارزش‌ها، رخدادها، ابعاد و جلوه‌های هشت‌سال دفاع مقدس و بازتاب و حوادث پیوسته به این هشت سال را با زبانی هنرمندانه (ادیبانه) بیان کرده‌اند. براساس این تعریف ادبیات دفاع مقدس دو دوره دارد:

۱. دوره‌ی نخست شامل همه‌ی آثار ادبی است که در طول هشت سال دفاع مقدس آفریده شده است. این آثار منظوم و منثور به لحاظ ساختار، درون‌مایه و مقاطع دفاع هشت ساله، قابل تقسیم‌بندی است.

۲. دوره‌ی دوم به آثاری اطلاق می‌شود که پس از پایان جنگ تا به امروز آفریده می‌شوند.

عنوان ادبیات دفاع مقدس با تکیه بر دو واژه‌ی «دفاع و مقدس» باعث می‌شود فقط آثاری زیر این چتر قرار گیرند که جنبه‌ی دینی و قدسی و پیوستگی با فرهنگ اسلامی وجه ممتاز و متمایز آن‌ها باشد.

دکتر محمدرضا سنگری در یکم آبان سال ۱۳۳۳ در شهرستان دزفول متولد شد. او در دانشگاه در رشته‌ی زبان و ادبیات فارسی مشغول به تحصیل شد و در سال ۱۳۷۳ با مدرک دکتری از دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد. دکتر سنگری مؤلف مقالات و کتاب‌های متعدد بوده است که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به کتاب‌های درسی آموزش و پرورش در مقاطع مختلف مانند ابتدایی و دبیرستان و ادبیات انقلاب و شعر و ادبیات آیینی و عاشورایی اشاره کرد. آثار دکتر سنگری از منابع اصلی در این موضوعات به‌شمار می‌رود. بیشتر آثاری که توسط نشر خورشیدباران از ایشان منتشر شده در زمینه‌ی نثر ادبی و عاشورایی و ادبیات فارسی است.

محمدرضا سنگری در جامعه ادبی ایران با عنوان نویسنده و ادیب شناخته شده است و در حال حاضر اشعار و آثار گرانبهایی از ایشان به چاپ رسیده و در حافظه مخاطبان نقش بسته است. این پژوهشگر در زمینه بررسی آثار ادبی و نقد آنان نیز صاحب نظر بوده و فعالیت‌های گسترده‌ای داشته است. وی علاوه بر موارد مذکور فعالیت‌های گسترده و شایان ذکری در زمینه ویرایش و ارائه کتب درسی به انجام رسانده است.

انتهای پیام/ 121