مستند پلاک ۵۶۶، مرثیه‌ای به زبان تصویر
گروه فرهنگ دفاع‌پرس: مستند پلاک ۵۶۶ ساخته اصغر بختیاری از مستندسازان پیشکسوت روایت فتح است. مستندسازی که در دوران جنگ تحمیلی پا به پای شهید سید مرتضی آوینی به ثبت لحظه‌های ناب دفاع مقدس همت گماشت و بعد از شهادت سید نیز، ادامه مسیر و طریق داد و مستند‌های ماندگار و تاثیرگذاری را رقم زد.
در مستند‌هایی که این مستندساز در سال‌های پس از جنگ ساخت هم به موضوعات دفاع مقدس، جانبازان و خانواده شهدا پرداخت و هم به مسائل اجتماعی توجهی ویژه کرد و می‌توان گفت در سبک مستندسازی خود همواره فرزند زمان بودن را عینیت بخشید. یکی از مستند‌های تاثیرگذاری که اصغر بختیاری بعد از دوران جنگ ساخته، مستند «پلاک ۵۶۶» است.
این مستند به زندگی شهید مفقودالاثری می‌پردازد که پیکرش سال‌ها پس از جنگ طی تفحص پیدا شده، اما اینک پدر و مادر او که سال‌ها در انتظار او بوده‌اند، دیگر در قید حیات نیستند.
ورود مستند به موضوع، شکلی غیر کلیشه‌ای دارد و کم‌کم بیننده را با فیلم درگیر می‌کند. دوربین ابتدا به سراغ حانه شهید می‌رود و از همسایگان سراغ آن‌ها را می‌گیرد. همسایگان می‌گویند که فرزند خانواده در جنگ مفقودالاثر شده و پدر و مادرش هم پس از سال‌ها چشم‌انتظاری از دنیا رفته‌اند.
همسایگان هنوز نمی‌دانند که پیکر فرزند این خانواده پس از سال‌ها پیدا شده و وقتی راوی از آن‌ها می‌پرسد که اگر او برگردد، چه کسی از او استقبال می‌کند، جواب می‌دهند که ما هستیم و دوست داریم دوباره بعد از سال‌ها او را ببینیم. (نقل به مضمون)
در ادامه به تدریج در سکانس‌ها و نما‌های بعدی، گروه تفحصح را می‌بینیم که پیکر پاک این شهید و وسایل و از جمله پلاک او را با شماره ۵۶۶ یافته‌اند و همانطور که در نما‌های بعدی همسایگان با شنیدن خبر شهادتش یکه خورده و غمگین می‌شوند، تماشاگر نیز در اینجا با این شهید و همسایگان و عمه شهید احساس همدلی کرده و خود را قدردان این شهید و سایر شهدا و مفقودالاثر‌ها و نیز والدین آن‌ها می‌دانند که سال‌ها چشم‌انتظار عزیزان خود بودند.
این مستند در سیر روایی خود به مصلا رفته و با مادری که سال‌هاست چشم‌انتظار فرزند مفقودش بوده و عکس او را در دست دارد، صحبت می‌کند. سخنان این مادر از هزاران شعر و سخنرانی، گویاتر است و رنج و انتظاری را که این مادران و خانواده‌ها در فراق عزیزانشان می‌کشند، به‌خوبی به مخاطب منتقل کرده و در عین حال بر صبر و استواری آن‌ها آفرین‌ها و درود‌ها می‌فرستند.
نگاه اصغر بختیاری در مستند «پلاک ۵۶۶» نگاهی غیرکلیشه‌ای و غیر شعاری است. او در این مستند نشان می‌دهد افرادی که در بحبوحه جنگ لباس رزم بر تن کرده و با عزیمت به جبهه در قامت یک قهرمان ظاهر شدند، افرادی عادی بودند که با گذشتن از جلوه‌های دنیوی و با نثار جان شیرین خود از فرش به عرش رسیده و برای همیشه در یاد‌ها و خاطرات باقی مانده و آسمانی شدند.
در صحنه‌ای که پیکر شهید بر دستان مردم، باشکوه و قدرشناسانه تشییع می‌شود، به زبان تصویر و عینی می‌بینیم؛ اگرچه پدر و مادر این شهید در قید حیات نیستند، اما مردم، خود را قدردان این شهدا دانسته و همچون عضوی از خانواده خود گرامی داشته و پاس می‌دارند و کلام آخر اینکه مستند پلاک ۵۶۶ مرثیه‌ای است به زبان تصویر که غم فراق و شور و حماسه را در خود یکجا دارد.
انتهای پیام/ 118
