«دیواره‌های مرز» از عواقب جنگ می‌گوید/ مین‌هایی که همچنان قربانی می‌گیرند

«فاطمه مرزبان» کارگردان مستند «دیواره‌های مرز» راه‌یافته به‌بخش مستند چهلمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران در گفت‌وگو با دفاع‌پرس، به انگیزه‌های خود از ساخت این مستند پرداخت و اظهار داشت: من، چون در دل جنگل‌های هیرکانی به‌دنیا امده‌‌ام علاقه‌ی ویژه‌ای به طبیعت دارم و از بچگی دوست داشتم این زیبایی‌ها را که می‌بینم به دیگران هم نشان دهم و آن را با مردم به اشتراک بگذارم.

او درباره تحصلات خود و ورود به عرصه مستندسازی عنوان کرد: دوران دبیرستان وارد هنرستان شدم و رشته عکاسی را انتخاب کردم؛ شخصاً علاقه‌ی ویژه‌ایی به موضوعات اجتماعی آمیخته با طبیعت داشتم و سپس رشته سینما را ادامه دادم. همزمان بارشته عکاسی در هنرستان در دوره تصویربرداری انجمن سینما جوانان شهر گرگان شرکت کردم.

این مستندساز درباره تجربه حضور در جشنواره فیلم کوتاه تهران گفت: من سال ۱۳۹۲ با اولین تجربه ساخت مستندم به نام «وقتی گفتند نمی‌شود» در سی‌امین دوره جشنواره فیلم کوتاه تهران حضور داشتم و توانستم تندیس بهترین مستند در بخش چراغ راه را کسب کنم و کاندید بهترین فیلم جشنواره باشم. بعد از آن با مستند‌های «من می‌مانم» و «دریاچه امید» در دوره‌های ۳۶و۳۸ حضور داشتم.

مرزبان به تشریح ویژگی‌های جشنواره فیلم کوتاه تهران پرداخت و افزود: رقابت در جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کوتاه بسیار دشوار است بخاطر همین حضور در این جشنواره فرصت ارزشمندی برای دیده شدن است تا زحمات فیلمساز به‌ثمر برسد.

او توضیحاتی درباره تازه‌ترین مستند خود ارائه کرد و عنوان کرد: مستند «دیواره‌های مرز» روایت رنج حاصل از انفجار مین بر بازماندگان جنگ است. افرادی که در کردستان و مناطق مرزی قربانی انفجار مین شده‌اند و در این مستند سعی شده آن‌ها را نشان بدهیم. شخصاً سعی کردم ضمن اینکه کشورم را یکی از قربانیان مظلوم مین معرفی کنم در عین‌حال چالش‌ها و مشکلات مربوط به بعضی سهل انگاری‌ها یا کم کاری‌ها را که یک واقعیت انکارناپذیر است را به وسیله فیلم بیان کنم. البته بدون هیچ‌گونه سیاه‌نمایی و صرفاً بیان واقعی مشکل جهت آگاهی بخشی و گاهی یادآوری.

کارگردان «دیواره‌های مرز» به مشکلات خود در ساخت این مستند اشاره کرد و گفت: در تولید این مستند، من با مشکلات بسیار عدیده‌ای مواجه بودم. همکاری نکردن ادارات مختلف از جمله مرکز مین‌زدایی که زمان زیادی را که باید صرف تولید مستند می‌کردم به‌دنبال هماهنگی بودم. بُعد مسافت و محرومیت مناطق مین‌زده، بی‌توجهی مطلق به قربانیان مین در مناطق محروم و جنگ‌زده که باعث شده بود بسیار مأیوسانه و بدون انگیزه همراهی کنند.

مرزبان درباره انگیزه خود برای ساخت «دیواره‌های مرز» عنوان کرد: چیزی که باعث شد من سراغ این سوژه بروم این بود که با اینکه سال‌ها از زمان جنگ می‌گذرد، اما چرا همچنان مین در شهر‌های مختلف کردستان وجود دارد و همچنان قربانی می‌گیرد! با توجه به این که چند سال گذشته جشن پاک‌سازی مین در استان برگزار شده بود چرا همچنان انفجار صورت می‌گیرد، و دلیل دیگر این بود که همه فکر می‌کنند کسانی که دچار انفجار مین می‌شوند حتماً از مرز و تابلوی اعلان خطر رد شده‌اند یا وارد منطقه مین شده‌اند در صورتی که همانطور که در فیلم می‌بینیم، افرادی دچار این حادثه شده‌اند که کیلومتر‌ها دورتر از مناطق مرزی و جنگی زندگی می‌کنند.

او در پاسخ به سوالی درخصوص رویکرد جشنواره پیرامون بومی‌گرایی ژانر گفت: در حال حاضر کمرنگ بودن موضوعات بومی در فیلم‌های قابل مشاهده است. باید هویت‌های بومی در بستر فیلم‌ها فراتر از لهجه و لباس و صحنه و ... برود؛ و باید نگاهی موشکافانه به بوم‌گرایی داشته باشیم. سینمای ما هویت ما را نشان می‌دهد و بیانگر این موضوع است که این فیلم برخواسته از کدام فرهنگ و سرزمین است و یکی از ویژگی‌های فیلم مستند همین است که در قالب یک اثر بتواند یک فرهنگ و هویت جدید را به ما معرفی کند و در همین راستا مستند «دیواره‌های مرز» هم تا حدودی در بهره‌گیری از لهجه و لباس متکی و پایبند به فرهنگ بومی بوده است.

گفتنی است؛ چهلمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران به دبیری مهدی آذرپندار ۲۷ مهر تا ۲ آبان ۱۴۰۲ برگزار خواهد شد.

انتهای پیام/  121