مخالفت مسئولین ارشاد با جشنواره سرود «آزادگان و ایثارگران» و «زنگ موسیقی انقلاب»

پیروز ارجمند، مدیر سابق دفتر موسیقی ارشاد در گفتوگو با خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع پرس با اشاره به اهمیت سرود در جامعه گفت: سرود یکی از قدیمیترین گونههای موسیقی کاربردی در ایران است. ما در طول تاریخ بهطور مکرر در اسناد باستانی به سرود برخورد میکنیم؛ اما هیچ دورهای سرود در ایران به جدیّت و فراگیری به لحاظ کمّی و کیفی بهعنوان یک شیوه و مکتب خاص شناخته نشده است. پس از دوران انقلاب شکوفایی سرود به قدری بوده است که یک قالب و محتوای خاصی را ایجاد کرد. اوج این شکوفایی در دهه 60 و 70 است که در دهه 80 افول پیدا میکند.

آموزش و پرورش و کانونهای فرهنگی مساجد تنها نهادهای حامی سرود هستند

وی تصریح کرد: تنها نهادهایی که تا به امروز از سرود نگهداری کرده است وزارت آموزش و پرورش و کانونهای فرهنگی مساجد بودهاند. این دو نهاد تنها نهادهایی هستند که در این سالها این کار را انجام دادند و بعداً با تاسیس خانه سرود انقلاب اسلامی روزنهی امید دیگری برای بقای و ارتقاء کیفی سرود ایجاد شد.

ارجمند عدم کاربردی شدن سرود را آفت آن دانست و اظهار کرد: مقام معظم رهبری به سرودهای کاربردی اشاره داشتند؛ که ما برای فعالیتهای ورزشی گوناگون سرود دستهجمعی داشته باشیم؛ این یک شکل کاربردی از سرود است. سرود وقتی در جامعه کاربردی شود جنبه وحدتبخش پیدا میکند.

صدا و سیما نزدیک به 2 دهه است سرود را از برنامههایش حذف کرده است

مدیر سابق دفتر موسیقی ارشاد خاطرنشان کرد: یکی از آسیبهای جدی وارد شده بر سرود این است که نزدیک به 2 دهه است صدا و سیما آن را از برنامههایش حذف کرده؛ این مسئله یکی از مشکلات کار است. صدا و سیما میتواند به عنوان رسانه ملی بخش مهمی از سرود را فراگیر کند.

وی با ذکر مثالی به نقش صدا و سیما در فراگیر کردن سرود در جامعه پرداخت و گفت: در دوران دفاع مقدس، ما گروه سرود "آباده" را داشتیم که خیلی ماندگار شد؛ علت ماندگاری آن گروه، پخش در صدا و سیما بود؛ درحالیکه همان دوران گروههای سرود زیادی بودند و به فعالیت میپرداختند؛ اما به دلیل عدم حضور در صدا و سیما ماندگار نشدند. در همان دوران اثر «ای ساروان» توسط ارکستر سمفونیک تهران و گروه کُر به خوانندگی مهرداد کاظمی اجرا شد؛ چون کار قالب سرودی داشت و صدا و سیما اجرای آنها را نمایش داد در بین مردم ماندگار شد.

آهنگساز نامآشنای کشورمان ادامه داد: صدا و سیما بعد از این ایام هیچگاه در زمینه سرود وارد یک فرهنگسازی نشد. مخاطب اصلی مطالبه مقام معظم رهبری درباره سرود به دلیل اینکه سرود در آموزش و پرورش به طور جدی پیگیری میشود صدا و سیماست. تنها جایی که تا امروز به سرود کمک کرده آموزش و پرورش است؛ هرچند بارها سرود آموزش و پرورش در معرض تعطیلی قرار گرفته است.

ارجمند اظهار کرد: ما باید به جنبه کاربردی از سرود در زندگی برسیم. این مسئله را در جنوب ایران در بین ماهیگیران وقتی صید انجام میدهند میبینیم که به صورت جمعی سرود میخوانند و این سرودی اسماءالله است؛ مردم جنوب به نوعی انرژی و برکت کارشان را از سرود دستهجمعی میگیرند. بنابراین ما باید به شکل کاربردی از سرود برسیم.

مدیر سابق دفتر موسیقی ارشاد گفت: نمونهای که مقام معظم رهبری درباره تهیه سرود برای مسائلی چون کوهپیمایی جوانان مطرح کردند خیلی جای کار دارد تا جوانان در یک کوهپیمایی به وحدت برسند؛ اما هنوز جنبههای کاربردی زیادی در این عرصه داریم؛ که نادیده گرفته شده است.

هیچ فعالیتی به نام "سرود" در وزارت فرهنگ وجود ندارد

وی درباره تاثیر حذف عنوان «سرود» از دفتر موسیقی ارشاد نیز گفت: حذف این عنوان به دلیل اینکه سرود گونهای از موسیقی است مشکلی نداشت؛ اما امروز هیچ فعالیتی به نام سرود در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وجود ندارد. در جشنواره سیام موسیقی فجر 2 فعالیت سرود برای جشنواره طراحی کردیم. جشنواره سرود «آزادگان و ایثارگران» و «زنگ موسیقی انقلاب» دو فعالیتی بود که قرار بود هر ساله در بخش جنبی جشنواره موسیقی فجر اجرا شود؛ که متاسفانه با مخالفت مواجه شد. قرار بود هر سال جشنواره با زنگ موسیقی انقلاب آغاز به کار کند که گروه موسیقی پدافندغیر عامل مسئول اجرای آن بود؛ اما بودجه آن نیز تامین نشد.

ارجمند افزود: برای اولین بار طی یک فراخوان در آموزش و پرورش موضوع سبک زندگی و مفاهیم انقلاب اسلامی را گذاشتیم و یک گروه را در جشنواره کشوری نیشابور انتخاب کردیم که قرار بود این گروه در جشنواره فجر اجرا داشته باشد؛ تا برای اولین بار سرود را به عنوان یک فعالیت رسمی در جشنواره موسیقی فجر قرار دهیم؛ اما متاسفانه هر سه مورد فعالیت برنامهریزی شدهی ما با مخالفت و عدم تامین بودجه مواجه شد؛ که بخش اول آن را با هزینه شخصی پیش بردیم؛ ولی دو بخش دیگر عملی نشد؛ علیرغم تلاشهای صورت گرفته هیچکدام از آنها عملی نشد. بعداً هم در فعالیتهای رسمی دفتر موسیقی چنین فعالیتی در نظر گرفته نشد.

صدا و سیما میتواند سرود را به یک فرهنگ تبدیل کند

آهنگساز نامآشنای کشورمان تاکید کرد: صدا و سیما به عنوان یک مجموعه بزرگ و فراگیر میتواند سرود را  به یک فرهنگ تبدیل کند. تصور میکنم رهبر معظم انقلاب بیشترین اشاره را در زمینه فرهنگسازی داشتهاند. ما میتوانیم از این ابزار برای بیان بسیاری از مفاهیم استفاده کنیم.

وی با اشاره به جملهای از رهبر معظم انقلاب اظهار داشت: این که آقا فرمودند «هیچ اندیشه و تفکری ماندنی نیست، مگر در غالب هنر» شاهکلید تعاریف هنر است. این جمله برمیگردد به بیانی که فرمودند سرود میتواند ابزاری باشد برای بیان مفاهیم و وحدتبخشی در بین جوانان و جامعه.

ارجمند آموزش و پرورش و صدا و سیما را متولیان اصلی تولیدکننده سرود دانست و عنوان کرد: ارشاد در زمینه تولید سرود مسئولیتی ندارد و بیش از اینکه در جشنواره فجر فضا و زمانی را در اختیار گروههای سرود قرار دهد کار دیگری نمیتواند انجام دهد؛ اما آموزش و پرورش و صدا و سیما دو متولی اصلی تولیدکننده سرود در کشور هستند.